کتب و مقالات

پژوهشی بر مفهوم هیجان در آیات قرآن کریم و رابطه آن با رشد

پژوهشی بر مفهوم هیجان در آیات قرآن کریم و رابطه آن با رشد

هدف این پژوهش، شناخت مفهوم هیجان و ارتباط آن با رشد و ارائه الگوی مفهومی از مسیر هیجان با توجه به آیات قرآن کریم، تفسیر المیزان و اصول حکمت متعالیه است.

 

روش این پژوهش، تحلیل مفهومی است. یافته ها نشان می دهد که قلب آدمی جایگاه هیجان است و قساوت قلب می تواند در عدم دریافت عواطف و ادراک معانی حق مؤثر باشد. همچنین برخی از هیجان ها مربوط به مقام ادراک و بعضی در مقام اظهار و عمل بروز می یابند. برخی از انواع هیجان میان افراد رشدیافته و غیر آن یکسان هستند؛ در حالی که برخی از هیجان ها تنها به گروه خاصی از افراد اختصاص دارند. بنا بر آیات و تفاسیر، شدت هیجان با توجه به نوع هیجان، در پاره ای از موارد نشانه رشدیافتگی، و در پاره ای دیگر نشانه عدم رشدیافتگی است. همچنین هیجان ها از عوامل حفظ نفس هستند و در تعالیم اسلامی، حفظ نفس مربوط به حیات دنیوی و اخروی است. به نظر می رسد در زمینه بروز و کنترل هیجان علاوه بر دو صورت هوشیار و ناهوشیار، صورت سومی نیز قابل تصور است که خداوند به واسطه رسیدن فرد به مقام ایمان و تقوا و مانند آن، هیجانی را به فرد افاضه و یا در او کنترل می نماید و در مقابل، برخی هیجانات منفی را بر کفار و مشرکان وارد می نماید که در حقیقت، نتیجه کفر و شرکی است که ورزیده اند.

نویسندگان: جمیله علم الهدا، فاطمه هدائی، عاتکه قاسم زاده

دانلود مقاله

دکتر عاتکه قاسم زاده

دکتر عاتکه قاسم زاده متولد ۱۳۶۲ پژوهشگر و مدرس دانشگاه دارای مدارک کارشناسی فقه و حقوق اسلامی از دانشگاه امام صادق (ع)، کارشناسی ارشد فقه و حقوق اسلامی از مدرسه عالی شهید مطهری (ره) و دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه مازندران (روزانه) و همچنین طلبه درس خارج فقه از سال ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۸، طلبه درس خارج اصول فقه از سال ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۳ و در حال حاضر پسادکتری رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی. نویسنده، مترجم و مولف ده ها عنوان مقاله و کتاب در حوزه فقه و حقوق.